Denk je bij duurzaamheid aan een klassieker als ‘spaarzaamheid’? Kijk dan ook eens naar je teksten. Als je zuiniger met papier wilt omgaan, kun je ook je teksten minder wollig maken. Zegt je tekst wat je bedoelt? Komt die overtuigend over? Of heb je lange, warrige zinnen waar je bijna niet doorheen komt?

Schrijven is vaak schrappen, een dooddoener, maar vaak waar. En lastig. Natuurlijk hebben alle woorden hun eigen functie. Soms kun je ze zonder problemen weglaten om een tekst krachtig en helder te maken. Dat komt vaak de leesbaarheid ten goede.

Onnodige woorden? Soms, vaak, meestal?

Wat zijn onnodige woorden? Je kunt denken aan signaalwoorden die je gebruikt om je lezer aan de hand te nemen: vaak’, ‘soms’ of ‘meestal’. Met deze woorden klinkt het alsof je niet helemaal niet overtuigd bent van wat je schrijft. Daardoor wordt je zin minder sterk.

Neem de zin “Managers houden meestal van netwerken na de vergadering.” Als je daarvan maakt “Managers houden van netwerken na de vergadering.” maak je je zin krachtiger.  Maar soms (????) maken deze woorden een verschil duidelijk dat je graag wilt handhaven. Zoals je ziet.

Feitelijk, in feite of eigenlijk

Deze kun je direct weglaten. Door iets te zeggen (of schrijven), plaats je het als feit. Kijk naar het verschil in “Feitelijk komt dat niet vaker dan een keer per jaar voor,” en “Dat komt niet vaker dan een keer per jaar voor.” Met een eenvoudig herschrijven kom je verder.

Het woord ‘eigenlijk’ zwakt af wat je zegt. “Je zou eigenlijk naar de kapper moeten,” dekt jou als het ware in en is minder krachtig dan “Je moet naar de kapper.” Met ‘eigenlijk’ zeg je dat er ruimte is voor een andere mening. Het wordt vaak gevolgd door maar.

Niets zeggen door enerzijds en anderzijds

Politici laten zich wel eens een uitspraak ontlokken, waar ze later weer op moeten terugkomen. Enerzijds, anderzijds lijkt snel vergeten wanneer je iets alleen hoort. Maar als je het schrijft, lees je zin dan nog eens goed door. Wat bedoel je precies? 

Trek je hulpwerkwoorden eruit

Dan zijn er nog de hulpwerkwoorden, zoals zullen, kunnen, moeten, worden, mogen, willen en gaan. “Helaas hebben wij de deuren moeten sluiten,” kun je vervangen door “Helaas hebben wij de deuren gesloten.” “Dat zal ik wel even doen,” kun je krachtiger zeggen: “Dat doe ik even.” In dit geval kan ook prima het woordje ‘wel’ worden weggelaten. En wat dacht je van “Wij kunnen uw teksten mooier maken”? “Wij maken uw teksten mooier” is veel overtuigender.

Nu we aan het einde komen

‘Tot slot’, ‘uiteindelijk’, ‘tot besluit’ zijn woorden die we bij de Nederlandse les hebben leren gebruiken, maar die bij een goed geschreven tekst overbodig zijn. Het is dan vanzelf duidelijk dat de tekst is afgelopen.

Er zijn bergen aan voorbeelden over dit onderwerp te vinden op internet. Of pak de aloude vertrouwde Schrijfwijzer van Renkema er eens bij.

Soms wil je dit soort woordjes juist niet weglaten, maar wil je de tekst wat minder puntig maken, wat meer als spreektaal laten klinken. Dan kun je ze toevoegen.

Heb je iets te vertellen? Leg het eens in je eigen woorden uit aan je buurman of een andere ‘persona’ (soort lezer) van je blog. Zorg voor duidelijke woorden, zonder inhoudsloos gebrabbel. Wees jezelf bewust van het effect dat woorden kunnen hebben en vraag je af of ze nodig zijn.

We zijn niet allemaal mensen van veel of juist weinig woorden.

Kom je er zelf niet uit? Of heb je geen tijd? Bel of mail ons. We helpen je graag!